Bài 1: Vì không ai vỗ tay bằng một bàn tay

Mô hình hợp tác giữa trường đại học (ĐH) và doanh nghiệp (DN) là một mô hình hợp tác phổ biến trên thế giới. Sự hợp tác này tác động rất tích cực tới hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học và đã không ngừng nâng cao chất lượng cho người học. Tại Đồng Nai, trong những năm qua, mô hình hợp tác giữa trường ĐH và DN để tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu sử dụng của thị trường đang ngày càng phát huy hiệu quả và có chiều sâu. Cái bắt tay giữa trường đại học và doanh nghiệp trở thành xu thế tất yếu trong bối cảnh cách mạng 4.0.

1. Tầm quan trọng của sự hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp

Chúng ta biết rằng, sự tiến bộ của khoa học và công nghệ đã tạo ra môi trường kinh doanh cạnh tranh khốc liệt. Để nâng cao năng lực cạnh tranh trong điều kiện hội nhập, các DN không ngừng đầu tư cho nguồn nhân lực, công nghệ quản trị và sản xuất. Bên cạnh đó, DN không chỉ dừng lại ở việc ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học (NCKH) mà còn phải chủ động sáng chế, phát triển và nghiên cứu công nghệ mới thông qua các chuyên gia giàu kinh nghiệm đang giảng dạy và nghiên cứu ở các trường ĐH. Về phía trường ĐH, việc hợp tác với DN giúp các trường tiếp cận thực tiễn một cách hiệu quả nhất, chuyển giao công nghệ một cách trực tiếp, có điều kiện sử dụng cơ sở vật chất và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm thực chiến. Chính vì lợi thế so sánh mang tính bổ sung này mà trường ĐH và DN có nhiều cơ hội tăng cường hợp tác nhằm tìm kiếm giải pháp tối ưu cho bài toán nhân lực một cách hiệu quả.

Quá trình hợp tác hiệu quả giữa hai chủ thể là trường ĐH và DN là yếu tố quan trọng để xây dựng nền kinh tế tri thức, bởi nó thúc đẩy quá trình đổi mới, sáng tạo và chuyển giao công nghệ và gắn kết các hoạt động nghiên cứu cùng với hoạt động sản xuất, kinh doanh tại DN.

2. Các hình thức và mức độ hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai

Là “thủ phủ” của các khu công nghiệp, trong nhiều năm nay, Đồng Nai luôn nằm trong số các địa phương thu hút vốn FDI nhiều nhất cả nước. Đây là điều kiện thuận lợi để các trường ĐH trên địa bàn tỉnh đẩy mạnh hợp tác doanh nghiệp theo nhiều hình thức khác nhau. Hiện tại, các hạng mục hợp tác giữa các trường ĐH và các DN trên địa bàn tỉnh và các tỉnh lân cận chủ yếu gồm: Hợp tác trong đào tạo nhân lực; Hợp tác trong nghiên cứu và phát triển: Thương mại hoá kết quả NCKH, đầu tư cho nghiên cứu, phát triển các sản phẩm NCKH, dự án,…; Thúc đẩy quá trình học tập suốt đời; Tư vấn, hỗ trợ về sáng tạo, đổi mới và khởi nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm quản lý và tham gia quản trị nhà trường,…

Mức độ hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp cũng khá đa dạng, nhiều cấp độ. Ông Lê Hoàng Chương – Giám đốc phụ trách Truyền thông và Tuyển dụng CP Việt Nam (CPV) cho biết: Tuỳ từng trường ĐH và tuỳ thời điểm mà CPV ký MOU với những mức độ khác nhau, trong đó chủ yếu tập trung 9 nội dung: 1. Tham gia ngày hội định hướng nghề nghiệp và chào đón tân sinh viên của các trường; 2. Tổ chức cho sinh viên tham quan quy trình sản xuất mô hình 3F; 3. Tài trợ học bổng cho sinh viên; 4. Tuyển dụng sinh viên làm việc tại các vị trí của CPV; 5. Thực tập tốt nghiệp tại các chi nhánh của CPV; 6. Hội thảo khoa học quốc gia và quốc tế; 7. Phối hợp tổ chức các lớp đào tạo kỹ năng mềm cho sinh viên các trường ĐH; 8. Tài trợ kinh phí tổ chức một số hoạt động, phong trào như: Khởi nghiệp, ý tưởng đổi mới sáng tạo, thể dục thể thao, các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, chuyến xe về quê mùa Tết; 9. Tổ chức cho cán bộ, giảng viên tham quan mô hình 3F để nâng cao kỹ năng, kiến thức thực tế phục vụ công tác giảng dạy.

Chia sẻ về tình hình hợp tác Nhà trường – Doanh nghiệp, PGS,TS Nguyễn Vũ Quỳnh – Phó Hiệu trưởng trường ĐH Lạc Hồng (LHU) cho biết, trong số 928 DN là đối tác hiện nay của LHU, có 24 DN là đối tác chiến lược. Các DN này thường xuyên tham gia vào công tác đào tạo, R&D, tặng trang thiết bị cho Nhà trường, trao đổi nhân lực,….

Nói về vai trò của mối quan hệ Trường ĐH-DN, ông Lê Hoàng Chương đánh giá: Hợp tác giữa trường ĐH và DN mang lại lợi ích cho cả 2 bên, cần được thúc đẩy mạnh mẽ trên tinh thần win-win. Đây cũng là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, việc lựa chọn hình thức hợp tác nào và ở mức độ nào là tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của từng đơn vị và trong từng giai đoạn cụ thể” - Ông Chương nhấn mạnh.

Hiện nay, các trường ĐH trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã chủ động đặt vấn đề hợp tác với các DN. Ngoài việc gắn kết chặt chẽ công tác đào tạo với việc làm, tuyển sinh với tuyển dụng thông qua ký kết hợp tác đào tạo, hội chợ việc làm với các DN… các trường ĐH ngày càng hướng chương trình đào tạo của mình theo nhu cầu của DN bằng cách tham khảo ý kiến DN về chương trình đào tạo, mời các doanh nhân tham gia vào một số chương trình giảng dạy, trao đổi ý kiến, hướng nghiệp.... Về phía DN, nhiều DN đã “đặt hàng” và hợp tác trong NCKH, trong đào tạo nhân lực chất lượng cao và đồng hành cùng các trường trong quá trình đào tạo.

Tuy nhiên, xét một cách tổng thể, việc hợp tác giữa các trường ĐH tại Đồng Nai và các DN vẫn còn rất nhiều dư địa, cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa.